“Solidariteit is de politieke versie van liefde". Dit stond twee weken geleden op een bordje bij de demonstratie tegen fascisme en zondebokpolitiek. Het raakt de kern in tijden van polarisatie: niet tegenover elkaar staan, maar naast elkaar, elkaar zien, elkaar steunen en opkomen voor hen die het hardste nodig hebben. Knokken voor wat kwetsbaar is. Terwijl het kabinet na nog geen jaar is gevallen en in dat jaar vooral heeft geruzied, niks voor elkaar kreeg en vooral polariseerde, doet Utrecht wat telt. Hier maken we wél keuzes en blijven we overeind. In een tijd waarin de politiek wankelt, is Utrecht een baken van stabiliteit. Al jaren bouwen we aan een stad die solidair is, duurzaam, en sociaal.

Als ik het nieuws lees, lijkt het wel of we elke dag een beetje verder afglijden. Mensenrechten staan onder druk, vrijheden worden teruggedraaid, en politiek draait steeds meer om de korte termijn en schijnoplossingen. Dat voelt soms machteloos en eenzaam. Daarom is het extra hoopvol dat er nog altijd mensen zijn die laten zien dat ze het anders willen: de demonstratie met 100.000 mensen die een rode lijn vormen, de vrijwilligers in onze stad die daadwerkelijk wat willen betekenen voor een ander, de canal pride, de bestaansbalans actie waarin duizenden mensen doneerden om mensen in de bijstand een betrouwbaarder inkomen te bieden, weggeefwinkels, maatjesprojecten, activisten die opkomen voor het klimaat. Allemaal tekenen van solidariteit. Allemaal vormen van liefde.

En daarom raakte een schijnbaar doodnormale zin in de voorjaarsnota mij extra. Bij de investering in de LVV (de opvang voor ongedocumenteerden) staat: "De extra middelen zijn nodig om te voorkomen dat deelnemers in zo’n situatie terechtkomen dat hun grondrechten volgens Europese mensenrechtenverdragen worden geschonden." Een zin die normaal zou moeten zijn, die vanzelfsprekend zou moeten zijn, maar die in het huidige Nederland uitzonderlijk is. Utrecht is een van de weinige steden die blijft investeren in de menswaardige opvang van mensen zonder verblijfsvergunning. In Utrecht zijn mensenrechten niet onderhandelbaar. In Den Haag is bestaanszekerheid een loze belofte gebleven. Maar in Utrecht blijven we hierop inzetten, ook in de huidige tijden, waarin lastige keuzes en onvermijdelijke bezuinigingen voorliggen. Zo ook in deze voorjaarsnota:

  • Het sociaal domein wordt ontzien bij de hervormingsbezuinigingen. De zorg voor kwetsbare Utrechters blijft overeind;
  • We maken werk van betaalbare woningen door te reguleren en te bouwen. De leegstandverordening en opkoopbescherming blijven overeind;
  • We investeren de eerdergenoemde LVV en we investeren in de aanpak tegen uitbuiting van arbeidsmigranten,
    Waar het Rijk steken laat vallen, probeert Utrecht de schade te beperken.

Solidariteit stopt niet bij het hier en nu. Het betekent ook verantwoordelijkheid nemen voor komende generaties. En dus kiezen we voor duurzaamheid, zelfs nu het financieel moeilijk is.

  • De kwaliteit van de openbare ruimte blijft staan;
  • De vergroening van schoolpleinen gaat door;
  • Hoewel er in de hervormingsbezuinigingen wel iets wordt ingeleverd, blijft de basis voor ons klimaatbeleid fier overeind om vaart te maken;
  • We blijven inzetten op de OV-schaalsprong die zorgt voor andere mobiliteit én onze woningbouw op gang houdt.
     

In de voorjaarsnota zitten bovendien keuzes die nodig zijn voor verstandig beleid. De investering in de uitvoer van betaald parkeren en een extra investering in netcongestie zijn geen luxe maar noodzaak. Beide keuzes zijn nodig om de stad draaiend te houden, de woningbouw op gang te houden en de stad klimaatadaptief en duurzaam te maken. Verstandige keuzes voor toekomstbestendig beleid.

Want solidariteit met toekomstige generaties betekent: vandaag keuzes durven maken waar de volgende generaties profijt van hebben. Dankzij de keuzes in deze voorjaarsnota kunnen we in Utrecht de scherpe randen van het rijksbeleid verzachten. Dat is geen vanzelfsprekendheid, en het blijft onzeker hoeveel middelen we vanuit Den Haag mogen verwachten. Juist daarom wil ik hier een nadrukkelijk compliment maken aan onze burgemeester en verschillende collegeleden. Vanuit de VNG hebben zij zich de afgelopen tijd keihard ingezet om het kabinet duidelijk te maken wat gemeenten nodig hebben om hun kerntaken te kunnen uitvoeren. Dat is geen luxe, maar bittere noodzaak: dit gaat over de zorg voor Utrechters. Dank voor jullie vasthoudendheid.

In Utrecht staan we niet alleen voor onze idealen, we voeren ze ook uit. Consistent, betrouwbaar, degelijk. En dat wordt gezien:

  • Utrecht won recent de EU-prijs voor diversiteit en inclusie;
  • We zijn koploper in fietsvriendelijkheid;
  • En één van de populairste steden om in te wonen — niet ondanks onze keuzes, maar dankzij.

Deze voorjaarsnota is opnieuw een bevestiging van wie wij als stad zijn en waar Utrecht bewijst dat het anders kan. Een plek waar solidariteit geen hol begrip is, maar een leidraad. Waar duurzaamheid geen luxe is, maar een opdracht. Waar stabiliteit geen stilstand betekent, maar betrouwbare vooruitgang.

Terwijl Den Haag valt, staan wij. Solidariteit is de politieke versie van liefde. Lang leve liefdevolle politiek.