Linkse Samenwerking

Voor het eind van het jaar moeten zowel GroenLinks als PvdA Utrecht aan hun landelijke besturen aangeven of ze gezamenlijk gaan deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Op de algemene ledenvergadering van juni 2024 hebben de leden ervoor gestemd dat we in november een referendum houden over gezamenlijke deelname aan deze verkiezingen. Dit is scenario 1. We hebben scenario 1 heel concreet uitgewerkt zodat leden weten wat ze kunnen verwachten bij een gezamenlijke deelname. We hebben de andere scenario’s uitgewerkt om leden een beeld te geven van welke andere vormen van politieke samenwerking mogelijk zijn. Dit kunnen leden meewegen in hun keuze bij het referendum. Als GroenLinks en/of de PvdA tegen gezamenlijke deelname stemt bij het referendum kunnen we in 2025 gaan verkennen of een van de andere scenario’s beter past.

Het klopt dat er nog geen gezamenlijk programma bekend is op het moment van het referendum. Dit betekent dat leden voor- of tegen gezamenlijke deelname stemmen terwijl er dan nog geen gezamenlijke standpunten zijn. Het is praktisch niet mogelijk om dit op een andere manier te doen. Het opstellen van een verkiezingsprogramma is een grote klus. Er wordt een programma commissie ingesteld die het programma gaat schrijven. Deze commissie gaat hiervoor uitgebreid in gesprek met leden en organisaties die dicht bij ons staan. Daarna kunnen leden nog wijzigingsvoorstellen doen op een conceptprogramma. Dit proces duurt een groot deel van 2025. De keuze over gezamenlijke deelname moet al in 2024 worden gemaakt. Dat geeft voldoende tijd om daarna, in 2025 gezamenlijk met de PvdA of zelfstandig een verkiezingsprogramma op te stellen.

Het referendum gaat nadrukkelijk niet over een fusie tussen twee lokale afdelingen. Maar als er een gezamenlijke fractie komt ligt het voor de hand om om ledenactiviteiten en werkgroepen meer gezamenlijk organiseren. Hoe dit eruit gaat zien vertellen we begin 2025.

De leden kiezen de gezamenlijke lijsttrekker in een online ledenreferendum. Beide afdelingen organiseren dit los van elkaar waarna we de stemmen bij elkaar optellen. We nemen op in de vacaturetekst dat we leden met een biculturele achtergrond sterk aanmoedigen om zich kandidaat te stellen. Voorafgaand aan het ledenreferendum organiseren we bijeenkomsten waarin de kandidaten zich kunnen presenteren aan de gezamenlijke leden.

• De lijsttrekker wordt gekozen door de leden van GroenLinks en de PvdA (zie vraag 4);
• De eerste vijftien plekken van de lijst worden verdeeld volgens het principe dat de verhouding twee staat tot een is (twee GL’ers en een PvdA’er). Dat kan door in elk ‘blokje’ van drie kandidaten twee GroenLinksers en een PvdA’er te plaatsen, maar we kunnen de kandidaatstellingscommissie ook meer vrijheid geven, waarbij ze bijvoorbeeld de top zes of top 9 als geheel beschouwen en daarbinnen de verhouding twee staat tot een hanteren. De charme hiervan is dat je de kandidaatstellingscommissie nog wat meer ruimte geeft om de top van de lijst zo optimaal mogelijk vorm te geven in lijn met de opdracht die de commissie van de leden gaat krijgen. Tegelijkertijd heb je op voorhand minder zekerheid over welke plekken je als partij krijgt.
• Waar je ook voor kiest: welke precieze plekken de partijen krijgen binnen de kaders is hiermee aan de kandidaatstellingscommissie, zodat zij op basis van hun opdracht (denk aan diversiteit, kwaliteit, etc) het beste team voor Utrecht kunnen samenstellen;
• Vanaf plek 16 verdelen de we lijst om en om, zodat beide partijen voldoende geschikte kandidaten kunnen werven en aanleveren voor een mooie diverse lijst en omdat als we meer dan 15 zetels halen, dat zeker de verdienste is van de samenwerking en niet toe te schrijven is aan slechts een van beide partijen.

GroenLinks levert de eerste wethouder, PvdA de tweede, GroenLinks een eventuele derde, PvdA een vierde, enzovoort. De GroenLinks motie wethouder van kleur geldt alleen voor de voordracht van een GroenLinks wethouder.

We kiezen voor een gezamenlijke kandidaatstellingscommissie met afzonderlijke stemmingen. Beide partijen zelf kunnen bepalen hoe zij de leden hun kandidatenlijst laten vaststellen. We organiseren gezamenlijke bijeenkomsten om de kandidaten te leren kennen, maar uiteindelijk stemmen leden over de kandidaten van hun eigen partij. We laten diversiteit en vooral biculturele diversiteit zwaar meewegen in de opdracht aan de kandidatencommissie. De voordracht vanuit de commissie moet divers en representatief zijn.

Beide partijen dragen een gelijk aantal leden aan voor de gezamenlijke programmacommissie. De besturen stellen gezamenlijk een opdracht op voor de programmacommissie. Hierin nemen we op dat het programma voortbouwt op de programma’s van beide partijen van 2022. Het programma wordt vastgesteld in een gezamenlijke ALV. Als de programmacommissie op onderwerpen niet tot een besluit komt, leggen we een aantal scenario’s voor aan leden om zo tot een eenduidig standpunt te komen.