Verontrustende cijfers
Gemiddeld besteden jongeren in Nederland zo’n zes uur per dag aan hun mobiele telefoon, waarvan ongeveer tweeënhalf uur op sociale media. Ook kleine kinderen zitten vaak twee tot drie uur per dag achter een scherm. De schadelijke effecten van dit intensieve schermgebruik worden steeds duidelijker. Jongeren krijgen een slechter zelfbeeld, spelen minder buiten of sporten minder en vinden het moeilijker om in de echte wereld verbindingen aan te gaan. Hornsveld: “De sociale mediagiganten hebben alles in het werk gesteld om kinderen zo verslaafd mogelijk te maken aan hun telefoon. Veel kinderen hebben nog niet de juiste filters om waar van niet waar te onderscheiden. Ze zijn – nog meer dan volwassenen - nauwelijks bestand tegen de algoritmes die voortdurend proberen hun aandacht vast te houden. Ondertussen worden jongeren overspoeld met commerciële beïnvloeding, agressie en fake news. Ik maak me grote zorgen over de impact hiervan op de mentale gezondheid van onze jeugd.”
Steun voor scholen en ouders
Op veel middelbare scholen in Nederland zijn smartphones al verboden, en de eerste resultaten zijn positief: leerlingen bewegen meer, kunnen zich beter concentreren en communiceren meer met elkaar. Ze ervaren het zelf ook als prettig. Maar na schooltijd zijn jongeren vaak uren met hun smartphone bezig. Daarom overwegen steeds meer landen strengere regels, zoals een verbod op smartphones in de basisschoolleeftijd en het uitstellen van het gebruik tot 14, 16 of zelfs 18 jaar. Zonder bredere, landelijk gedragen regels is het voor ouders moeilijk om hun kinderen geen smartphone te geven. Hornsveld: “Wanneer in een klas slechts één of twee kinderen geen smartphone hebben, kunnen ze zich buitengesloten voelen. Dit willen zowel kinderen als ouders natuurlijk vermijden.” Als reactie hierop slaan ouders de handen ineen: ze proberen als groep het gebruik van smartphones in de klas van hun kinderen uit te stellen. “Dit soort initiatieven verdienen steun van de gemeente,” zegt Hornsveld. “In Amsterdam wordt al gekeken hoe ouders geholpen kunnen worden in het smartphone-vrij opvoeden van hun kinderen, en er wordt gelobbyd richting de landelijke overheid. Vandaag dien ik een breed gedragen voorstel in waarin ik aan het college vraag om in Utrecht hetzelfde te gaan doen. We willen dat de gemeente zich actief inzet om het gebruik van smartphones op jonge leeftijd tegen te gaan, en scholen en ouders steunt bij de aanpak van online pesten.” Hornsveld juicht daarnaast initiatieven van ouders en scholen toe die zich verenigen en gezamenlijk proberen het smartphonegebruik van kinderen terug te dringen.