Bij de voorjaarsnota spraken sprak ik over de enorme tegenwind die is opgestoken. En hoewel wind misschien fijn is om windmolens draaiend te houden, betekent het voor de gemeente financieel zwaar weer. Zwaar weer waar wij niet voor hebben gekozen, maar waar we ons wel toe hebben te verhouden. Hierdoor moeten we met elkaar scherpe keuzes maken. Niet alle plannen kunnen nog doorgaan zoals we dat hadden gewild, omdat het geld simpelweg tekortschiet.
De programmabegroting is doorwerking van de voorjaarsnota, dus mijn voornemen is om het kort te houden.

GroenLinks is er trots op dat we ervoor kiezen om niet zomaar het mes in allerlei plannen te zetten, maar dat we blijven investeren in onze prioriteiten:
- We blijven staan voor in de meest kwetsbare groepen in de stad: de minimaregelingen blijven overeind, we blijven inzetten op het principe van ongelijk investeren voor gelijke kansen;
- We blijven inzetten op een groene, duurzame toekomst, met windmolens, zonnevelden en natuur en in deze begroting zit nog altijd meer geld voor groen dan in de periode hiervoor;
- We blijven werken aan een stad waar niet de huisjesmelkers de baas zijn, maar waar we ervoor zorgen dat iedereen een betaalbaar dak boven het hoofd heeft.

Aanpassingen
We hebben drie moties voor vandaag.
Om een stad voor iedereen te zijn, zijn er voldoende betaalbare huurwoningen nodig. Daarom zijn we blij met de stop op de verkoop.  Toch zijn er dit jaar nog 41 sociale huurwoningen verkocht. Elk huis dat wordt verkocht is een sociale huurwoning minder.  Daarom willen wij de verkoop van exoten begrenzen. Hiertoe hebben wij een motie samen met PvdA, PvdD, VOLT en EenUtrecht met als dictum:

Roept het college op om bij de herijking van de samenwerkingsafspraken met de Utrechtse woningcorporaties in te zetten op het maximeren van het aantal exoten dat de gezamenlijke corporaties mogen verkopen op vijfentwintig per jaar.

We blijven in Utrecht een stad waar we vieren dat iedereen zichzelf mag zijn. Ik ben heel trots op de actie van een aantal raadsleden twee weken geleden, waarbij ze benadrukten dat iedereen die gevlucht is van oorlog, geweld en onderdrukking een warm welkom verdient. Utrecht blijft een plek waar solidariteit en menselijkheid voorop staan. En in het polariserende en heftige klimaat waar we in leven, moeten we ons in Utrecht blijven uitspreken tegen elke vorm discriminatie.  

Stagediscriminatie is een urgent probleem en raakt aan de kern van wie we als stad willen zijn: een plek waar iedereen eerlijke kansen krijgt. Daarom dienen we een motie in om het college te vragen voortvarend aan de slag te gaan met praktijktesten, zodat we al in 2025 concrete resultaten kunnen zien en stappen kunnen zetten richting een meer inclusieve arbeidsmarkt. Deze motie is samen met PvdA, DENK, Student&Starter en EenUtrecht en heeft als dictum:

Roept het college op om niet langer te wachten tot 2026 met het informeren van de raad over deze cruciale kwestie, aangezien de impact op jongeren te groot is om uit te stellen;

Uiterlijk in kwartaal 3 van 2025 de uitkomsten van dit onderzoek met de raad te delen, zodat er tijdig kan worden gereageerd en verdere actie kan worden ondernomen door de raad.

We willen een stad waar meer ruimte is voor spelen, groen en aangenaam vertoeven. Een stad waar het daarom belangrijk is om de openbare en publieke ruimte daarvoor in te richten. Dat betekent dat we minder auto’s in de stad willen. Juist bij scholen is deze ruimte belangrijk en zijn wij juist trots op de groene schoolpleinen. We willen daarom dat de schoolpleinen blijven voor de leerlingen. Daarom hebben we een motie met als dictum: 

Draagt het college op om op korte termijn te onderzoeken of het mogelijk is juridisch houdbare en door de Utrechtse scholen ondersteunde regels te maken die opgenomen kunnen worden in de Nadere regel uitgifte parkeervergunningen en garageplaatsen, die de bedoeling hebben te regelen dat scholen geen groen of speelruimte in de buurt van scholen omzetten in parkeerplaatsen.

Begrotingen
We hebben vandaag een paar begrotingen waar we uit kunnen kiezen om in te stemmen. Ik loop ze even af, met een cliffhanger welke wij steunen :). Ik wil de Partij voor de Dieren complimenteren met de mooie tegenbegroting die er ligt. Er zitten veel keuzes in die we als GroenLinks aanlokkelijk vinden, zoals meer geld voor groen en bomen en extra geld op de u-pas. De bezuinigingen op het gebied van energie worden teruggedraaid.  Als GroenLinks zijn we blij om te zien dat er een partij is die met ons strijdt voor het klimaat. We kunnen elkaar dus op veel vlakken vinden, hoewel wij ook de dekking van de NRU zelf niet zouden gebruiken. Ook het CDA heeft een tegenbegroting ingediend. Deze ligt wat verder af van de keuzes die wij zouden maken, hoewel we blij zijn om te zien dat ze niet heel het betaald parkeren terugdraaien. We snappen de keuzes voor de openbare ruimte, maar hebben zelf andere prioriteiten.  

Als laatste nog complimenten voor EenUtrecht. Ook deze partij heeft haar ideeën uitgewerkt in een tegenbegroting. Het is te zien dat het hart van de partij bij het sociaal domein ligt, helaas gaat dit wat GroenLinks betreft teveel ten koste van het ruimtelijk domein.

Als GroenLinks zullen we de begroting die er ligt steunen. Dat komt omdat we blijven investeren in de zaken die het echt waard zijn om overeind te houden. Ik wil daar nog kort een aantal voorbeelden van aanstippen:

Wonen
We houden we de woningbouw op gang en voeren we ons Actieplan Middenhuur, Actieplan Studentenhuisvesting en natuurlijk de samenwerkingsafspraken met de Utrechtse Corporaties uit.

Klimaat
Op het gebied van mobiliteit blijven we werken aan een stad waar niet de snelheidsduivels, maar juist de langzame verkeerdeelnemers ruimte krijgen: investeringen in 30 km wegen, fietsroutes en ruimte voor de voetganger. Nog steeds doen we ons uiterste best om de onnodige verbreding van de A27 van tafel te krijgen.  Op het gebied van klimaat zetten we grote stappen en gaan we komende tijd onder andere  aan de slag met zonne-eilanden Nedereindse Plas, Geluidswal A12 en zon op Haarrijnse Plas en in Ockhuizen.
Dankzij de het voorstel bij de VJN hoeven er geen locaties van Utrecht Natuurlijk gesloten te worden en we blijven investeren in het groen.

Gelijke kansen
We kiezen voor een verhoging van de OZB om zo te zorgen dat we de zorgkosten van onze inwoners kunnen blijven bekostigen. We trekken 9 ton uit voor kinderen in armoede. De bijzondere bijstand wordt simpeler en er komt een speciale regeling voor mensen met hoge zorgkosten.  Met de VJN is ervoor gezorgd dat de amateurkunst overeind blijft. We blijven kiezen voor de mensen die het hardst nodig hebben.

Utrecht is een stad waar ik elke keer weer om zoveel redenen trots op ben. Noem me conservatief, maar om te behouden wat we hebben, namelijk een solidaire stad waar mensen naar elkaar omkijken en bereid zijn te zorgen, waar bewoners een toekomst willen hebben met groen én biodiversiteit, om dat alles te behouden zullen we hard aan de slag moeten. Dit lijken vanzelfsprekendheden en verworvenheden, maar niets is minder waar. We moeten hier elke dag met elkaar voor vechten en dappere besluiten nemen. Dat doen we ook vandaag weer.