Vandaag wordt in de gemeenteraad het slotdebat over de begroting 2011 gevoerd. Bij de algemene beschouwingen gaf GroenLinks al aan dat het college op de ingeslagen weg moet doorgaan. Zo zorgen we er voor dat Utrecht groen, open, sociaal en financieel gezonder wordt. Lees de volledige bijdrage van fractievoorzitter Marry Mos.

Voorzitter!  

En voorzitter, de eerste stappen zijn inmiddels gezet:

  • Vorige week hebben we als raad scherpe voorwaarden gesteld aan de verdere uitwerking van de bereikbaarheidsopgave. Daarbij staat de gezondheid van bewoners en de leefbaarheid in onze wijken centraal. Ook investeert het college 8 miljoen euro extra in de fiets.
  • Er ligt een prachtig duurzaamheidsplan en een goed voorstel om extra te investeren in groen in de wijken.
  • Het college is bezig met een banenplan. Een plan dat keihard nodig is nu het Rijk wel kort op reïntegratie, maar nul nieuwe banen weet te creëren.
  • Utrecht staat voor een gastvrije stad waarin discriminatie actief bestreden wordt en verdraagzaamheid voorop staat. Waar veiligheid en perspectief geboden wordt aan asielzoekers en vluchtelingen.
  • Het college gaat meer samenwerken met bewoners bij grote projecten, zoals bij het masterplan binnenstedelijk bouwen. 
  • Én het college zet forse stappen om de gemeentelijke organisatie slanker en meer wijk- en klantgericht te maken; en daarmee Utrecht financieel gezonder te maken.

Voorzitter! GroenLinks is trots op de ingeslagen weg.

Trots op een groen, sociaal en progressief beleid, dat in samenwerking met bewoners en organisaties gestalte krijgt. Dat is de ambitie die wij hebben met de stad. En daar zullen we ons de komende jaren hard voor blijven maken.

 

Financieel gezonde stad

Voorzitter, GroenLinks is ervan overtuigd dat er vandaag een realistische begroting voorligt. Een begroting met forse bezuinigingsvoorstellen,

die antwoord biedt op de bezuinigingen van het Rijk en tegelijkertijd het weerstandsvermogen weer op een aanvaardbaar peil brengt.

Het belangrijkste is: zorgen dat we de ingezette bezuinigingen halen:

1)      op gebied van personeel en organisatie

2)      bij de optimalisering in het stationsgebied en Leidsche Rijn

3)      en op het terrein van vastgoed

Het zal een hele klus worden om de kwaliteitsslag én de bezuinigingen in de eigen organisatie voor elkaar te krijgen. Maar GroenLinks vond de beantwoording van de wethouder in de commissie op de geuite zorgen bemoedigend.

We wachten dan ook de voorstellen in het eerste kwartaal van 2011 af.

Voorzitter, er ligt een fikse opgave om te snijden in eigen vet.

De brief van vorige week waarin duidelijk is te zien dat de inhuur externen met 30% daalt  toont aan dat het kan. Wij zijn benieuwd naar de resultaten en de conclusies van de eerste doorlichtingen en de wijze waarop het college de benodigde 5 miljoen aan structurele bezuinigingen in 2011 gaat realiseren.

In de commissie is toegezegd dat we deze informatie voor het einde van het jaar krijgen. Graag horen we deze toezegging in de raad bevestigd.

GroenLinks vindt het belangrijk dat het college de raad niet pas bij de voorjaarsnota informeert over eventuele fikse tegenvallers op de bedrijfsvoering in 2010, maar zo spoedig mogelijk als dit bekend is, helemaal bij majeure afwijkingen. Graag een bevestiging op dit punt.

Wij maken ons zorgen over de toename van risicodragende projecten.

Nu we in een nijpende economische situatie zitten is het belangrijk dat de gemeente zorgvuldig in kaart brengt welke risicodragende projecten er allemaal zijn, en hoe de risico’s teruggedrongen kunnen worden.

Wij zijn blij dat er begin 2011 een aparte bespreking komt over het weerstandsvermogen.

Voor GroenLinks zijn daarbij de volgende uitgangspunten van belang:

1)      wees niet te optimistisch over de risico's;

2)      grote terughoudendheid tav grote projecten die moeilijk exploitabel zijn;

3)      durf te beslissen om bepaalde projecten niet uit te voeren en

4)      maak een scenario waarin het weerstandsvermogen weer op 1.0 uitkomt.

Voorzitter, wat betreft de lokale heffingen, is GroenLinks blij dat het college heeft toegezegd bij de afvalstoffenheffing onderscheid te gaan maken tussen één- en meerpersoonshuishoudens. Het is aannemelijk dat een eenpersoonshuishouden minder afval produceert dan een meerpersoonshuishouden. Die kan je dan ook belasten volgens het principe 'de vervuiler betaalt'.

Juist in deze moeilijke tijden, met dit rechtse kabinet, is het belangrijk om solidariteit tussen meer en minder draagkrachtigen op zoveel mogelijk fronten te regelen. Wij vinden het dan ook geen enkel probleem om de kwijtschelding afvalstoffenheffing in het tarief te verdisconteren.

Bij de optimalisatie stationsgebied kan GroenLinks zich vinden in de inventarisatie van collegevoorstellen en de eerste uitwerking daarvan in de begroting 2011. Uitgangspunt is en blijft: een groen en leefbaar stationsgebied waar je prettig kunt verblijven. Het moet tenslotte een visitekaartje van de stad worden. Natuurlijk vindt GroenLinks het erg dat het extra budget voor groen van 4,5 miljoen omlaag is gebracht naar 2 miljoen. Maar het is niet zo dat daarmee noodzakelijkerwijs het hele stationsgebied minder groen wordt. Een goed voorbeeld daarvan is het plan om een aantal stenen kades te vervangen door groene kades en meer hout te gebruiken ipv steen.

Leidraad voor GroenLinks is dat er een goede balans moet zijn tussen openbare ruimte, groen, leefbaarheid en compact bouwen. De uitwerkingsvoorstellen zullen wij op die merites beoordelen.

Op 7 oktober heeft GroenLinks haar ongenoegen uitgesproken over het, zonder dekking, naar de 2e fase schuiven van het herstel van het zuidelijke deel van de singel. Wij willen dat het complete singelherstel zijn hoge prioriteit behoudt en niet de speelbal wordt van andere (financiële) belangen. Daarom verzoeken wij het college om de raad uiterlijk bij de voorjaarsnota 2011 te informeren hoe de heropening van de Catharijnesingel-Zuid gerealiseerd kan worden.

Zo mogelijk direct na de noordelijke openstelling. Graag een duidelijke toezegging op dit punt. Zonodig hebben wij een motie achter de hand.

OV en fietsstad

Voorzitter! De afgelopen tijd is er veel aandacht geweest voor de planstudie ring Utrecht. Maar ook op andere onderdelen van het programma verkeer wordt niet stil gezeten. Dat is ook nodig, want de ambitie is groot.

We willen OV en fietsstad van Nederland worden, en de groei van het autoverkeer halveren. Wij zijn daarom erg blij met de 8 miljoen euro extra voor fietsinvesteringen. Wij zijn benieuwd naar de plannen voor o.a. elektrisch vervoer, de herijking van het Actieplan Luchtkwaliteit en het verwijderen van de parkeerplekken in het Zocherplantsoen en aan het Janskerkhof.

Groene en duurzame stad

Voorzitter! GroenLinks is erg tevreden met het duurzaamheidsplan.

De raadsambitie uit 2008 om in 2030 klimaatneutraal te zijn, staat fier overeind.

Het college laat zien deze ambitie serieus te nemen. Een groot deel van de middelen wordt revolverend ingezet en betaalt zich dus op termijn terug.

Wij snappen dan ook helemaal niet dat de VVD die zich in het verleden liet voorstaan als  duurzame partij, nu voorstelt om de investeringen te maximeren op 8 miljoen. Wilt u nu wel of niet dat we als stad flink aan de slag gaan met energiebesparing en duurzame opwekking?

Voorzitter! GroenLinks is ook tevreden met de voorstellen om meer groen toe te voegen aan de wijken. Te beginnen in Noordoost, Zuid en Noordwest. Rivierenwijk en Dichterswijk staan voor daarna hoog op ons lijstje.

Voorzitter! Wij maken ons zorgen over de toekomst van specifieke groengebieden rondom de stad, zoals Haarzuilens en de Lange Vliet bij Rijnenburg. Wij zijn blij dat de wethouder in G4 verband de minister heeft opgeroepen om zich aan zijn afspraken te houden. Het kan niet zo zijn dat Leidsche Rijn wordt volgebouwd om te voorzien in de groeiende woonbehoefte, maar de benodigde hoeveelheid groen, die evident noodzakelijk is, voor het welzijn van mensen, niet meer gerealiseerd wordt.

Voorzitter! GroenLinks heeft zich altijd hard gemaakt voor de milieupunten.

Wij zijn blij met de toezegging van de wethouder om in overleg met de oud-coördinatoren van de milieupunten, milieucentrum, plu en anderen in kaart te brengen welke extra voorwaarden en aandachtspunten nodig zijn om te zorgen dat de functie groen opbouwwerk goed zijn beslag krijgt in de gemeente.

Graag horen wij deze toezegging herhaald in de raad en horen wij wanneer de wethouder hierover aanvullende informatie verstrekt.

Ook dierenwelzijn is een zaak waar de gemeente zich voor in moet zetten.

GroenLinks is dan ook geschrokken van het feit dat de, ooit door Wethouder

van Zanen opgestelde, nota Dierenrijk Utrecht van eind jaren negentig, voor

een deel niet is uitgevoerd, nooit is geëvalueerd en niet aan de tijd is

aangepast. Samen met Trots dienen wij een motie in op dit punt.

Sociale en actieve stad

Voorzitter! Utrecht is een sociale stad.

De Rijksbezuinigingen kunnen dat element onder druk zetten.

Daarom moeten we de betrokkenheid van bedrijven en ondernemers, scholen en universiteit, studenten, scholieren en bewoners en maatschappelijke organisaties op een effectieve manier inzetten. Wij zijn dan ook benieuwd naar de participatienota waarin het college aangeeft hoe vorm wordt gegeven aan het 1200-banenplan. We zullen scherp blijven toezien op de effectiviteit van het re-integratiebeleid en de beheersing van de overheadkosten.

Wij zijn blij met de aanzetten tot vernieuwend welzijnsbeleid. Een beleid dat uitgaat van de eigen kracht van mensen en de kwaliteiten van bewoners om zich in te zetten voor medeburgers volledig wil benutten. Omdat we als gemeente steeds meer taken moeten uitvoeren met hetzelfde budget (WMO) dwingt dat ons keuzes te maken en na te denken over hoe wij efficiënter kunnen omgaan met de verdeling van de kosten. Voor GroenLinks geldt hierbij dat welzijn een belangrijke preventieve rol heeft en sociaal isolement kan voorkomen.

Wij zijn blij dat buurthuis Eigen Haard in noodlokalen door kan gaan.

Buurtactiviteiten door en met bewoners moeten in stand gehouden worden.

Zo verwachten wij ook dat het college buurthuis De Tol in eigen beheer zal faciliteren. Graag een reactie.

Ook het intercultureel theehuis is bij uitstek een functie die past in het vernieuwend welzijn. Wij doen een beroep op de wethouder om deze wekelijkse activiteit voor vluchtelingen door te laten gaan.

Ook is GroenLinks tevreden dat het college in de bres springt voor de steun aan de noodopvang en Stil voor 2011. Vorige week hebben we uitgebreid gediscussieerd over het bestrijden van discriminatie en stimuleren van verdraagzaamheid in de stad. Wij wachten de nieuwe voorstellen voor het diversiteitsbeleid in spanning af.

Voorzitter, wij zijn al jaren één van de voorvechters van agenda 22.

Het in gang gezette toegankelijkheidsbeleid ligt op koers, maar kan zeker een extra impuls gebruiken. Bijvoorbeeld als het gaat om handhaven van de toegankelijkheid in de openbare ruimte. Wij steunen een motie van Leefbaar Utrecht om een ambtenaar speciaal met deze taak te belasten.

Voorzitter! Zoals u ziet heeft GroenLinks vrijwel geen motie of amendement ingediend. Want, we willen het college graag de kans geven het ingezette beleid goed uit te voeren. Maar er zijn natuurlijk uitzonderingen. Zoals stichting Leergeld. Deze stichting biedt financiële ondersteuning aan ruim 250 kinderen in armoedige situaties per jaar en leidt nog eens zo’n 800 kinderen toe naar bestaande voorzieningen, zoals het jeugdsportfonds. Met het wegvallen van gemeentelijke steun, valt het doek voor de stichting. Terwijl zij met 0,7 fte en een zeer gedreven vrijwilligersteam kinderen behoeden voor de negatieve gevolgen van de situatie van de ouders. Samen met PvdA, SP en CU hebben wij een amendement om de subsidie voor 2011 veilig te stellen.

Wat betreft cultuur steunen wij het voorstel van de PvdA voor een jeugdcultuurfonds. EN wij willen graag een duidelijke bevestiging van de wethouder Cultuur dat de culturele activiteiten in Leidsche Rijn gewaarborgd worden, door voldoende geld voor Roodnoot te regelen, dwz: een ton en niet de helft.

Voorzitter! De Tour de France hebben we niet gekregen in 2009 en 2010, wel hebben we ons geld toen ingezet op de Giro. Met succes!

Het bidboek voor de Tour is nog steeds in de race. Dat is prima, maar wij geven nog niet ons fiat aan allerlei financiële investeringen in een nieuw evenement.

Wij zien daartoe graag een voorstel aan de raad als dat aan de orde is.

Open en transparante woonstad

Voorzitter! Het betrekken van bewoners bij grote projecten, zoals ingezet bij het Masterplan Binnenstedelijk Bouwen, waarvoor onze complimenten, mag wat ons betreft worden doorgetrokken naar een aantal projecten dat nu al loopt.

Zoals de plannen voor De Meern centrum en de plannen voor het Queeckhovenplein. Ook willen wij aandacht voor de toenemende wachtlijsten voor sociale huurwoningen en het vastlopen van de urgentieverklaringen.

Het is goed dat het college komt met een actieplan om de problemen rondom jongerenhuisvesting op te lossen want dat is hard nodig.

Wat GroenLinks betreft biedt het Thomas à Kempisplantsoen hier een hele mooie oplossing voor. Zeker als het ook nog eens gecombineerd wordt met kluswoningen en extra ruimte voor cultuur. Op die manier geef je een prachtige invulling aan Utrecht, de stad van jongeren en studenten, de stad van creatief en vernieuwend talent, de stad van kennis en cultuur. Graag een toezegging op dit gebied.

Tot slot

Voorzitter! GroenLinks is trots op de wijze waarop dit college invulling geeft aan de opdracht om op een open manier met bewoners samen te werken aan een groene en sociale stad. Ook in deze tijd van financiële krapte en polarisatie, blijft Utrecht de stad waar plaats is voor diversiteit en solidariteit. 

Marry Mos, GroenLinks Utrecht
11 november 2010