Deze zomer kregen we van fractiemedewerker Anne de vraag om oren en ogen open te houden voor zomerinspiratie: ideeën uit andere steden of landen die ook voor Utrecht interessant zijn. Hoewel ik door het raadswerk mijn voelsprieten sowieso altijd uit heb staan, werkte deze oproep extra motiverend. Wat een verscheidenheid aan mooie initiatieven kwam ik deze zes weken tegen! In deze column deel ik mijn observaties: voorbeelden die inspireren, maar ook zaken waar Utrecht juist al verder in is. Want eerlijk is eerlijk: die vielen me ook op.

Fast fashion aan banden in Frankrijk

Onze reis begon in Frankrijk. Al op de eerste dag, terwijl we onderweg waren, bereikte mij het bericht dat Frankrijk maatregelen neemt om fast-fashion en ultra-fast fashion een halt toe te roepen. Ook in Nederland is er gelukkig een motie van Chris Stoffer, mede namens GroenLinks, aangenomen om deze uitwassen van de kledingindustrie aan te pakken. Terwijl we wachten op de uitwerking van die motie kunnen we lokaal stappen zetten, bijvoorbeeld door reclame die aanzet tot overconsumptie te verbieden.

Zwemmen op eigen risico… of niet?

De eerste avond sliepen we in een klein Frans dorp. Na het eten maakten we een avondwandeling en kwamen langs een plek waar je meteen zin kreeg in een duik. In Utrecht is GroenLinks geen voorstander van het maken van officiële zwemplekken in de stad, maar we zijn wél voor het toestaan van zwemmen op ‘onofficiële’ plekken op eigen risico. In Frankrijk pakken ze het rigoureuzer aan en plaatsen gewoon een bord: ‘baignade interdite’. Ik weet natuurlijk niet wat hier precies de achtergrond van was, maar ik vond dat we in Utrecht daarin een mooie middenweg bewandelen.

Inclusie op het strand in Baskenland

In Lekeitio, in Spanje, kwam ik het prachtige ‘La playa es de tod@s’ tegen. Op het strand was een plek waar je hulpmiddelen kon lenen als je moeilijk ter been bent: van rollators en strandrolstoelen met dikke banden tot krukken met een driepoot die niet in het zand wegzakken. En let ook op de spelling: ‘tod@s’. In het Spaans werk je met mannelijke en vrouwelijke vormen, en bij een gemixte groep gebruik je standaard de mannelijke vorm. Het gebruik van @ als inclusieve schrijfvorm en statement tegen die standaard sprak mij bijzonder aan.

Fietsveiligheid op Spaanse bergweggetjes

Daar in de buurt viel me een verkeersbord op dat automobilisten erop wijst 1,5 meter afstand te houden als je een fietser passeert. Op de Spaanse bergweggetjes heel fijn. De mensen op de camping hadden ons al gewaarschuwd: Spanjaarden houden zich eraan, toeristen veel minder. Dat hebben we gemerkt! In Utrecht hebben we gelukkig veel gescheiden fietspaden en fietsstraten, en we werken naar maximaal 30 km/u in de hele stad. Zo’n bord is hier minder nodig, maar op plattelandsweggetjes en dijken, en helaas nog steeds op sommige straten in Utrecht, zou het geen overbodige luxe zijn.

Verstedelijking én natuur in Guernica

Vanuit Lekeitio gingen we naar Guernica, gelegen in het natuurreservaat Urdaibai, met een unieke biodiversiteit. In de Michelingids wordt de stad geprezen omdat verstedelijking en natuurbehoud hier hand in hand gaan. Dat viel inderdaad op: veel ruimte voor natuur in en om de stad, met aan de rand parkeerplaatsen met waterdoorlatende tegels. Maar Guernica is natuurlijk ook de stad die op 26 april 1937, midden in de Spaanse burgeroorlog, werd gebombardeerd door een Duits eskader. Er was bewust gekozen voor een marktdag, met honderden doden tot gevolg. Het was de eerste grote luchtaanval in de geschiedenis op een burgerbevolking. Picasso maakte er een wereldberoemd schilderij van. In het vredesmuseum wordt deze gebeurtenis herdacht én verbonden met het heden. Ook op andere plekken in de stad word je eraan herinnerd dat vrede en mensenrechten niet vanzelfsprekend zijn. Dat maakte diepe indruk op me.

De auto regeert in Santander

Vanuit Guernica gingen we naar Santander, een stad met zo’n 180 duizend inwoners (ter vergelijking, Utrecht heeft er zo’n 377 duizend). Maar toen we de stad inreden over een megadrukke zesbaansweg kreeg ik het gevoel dat we een miljoenenstad binnen reden. Alle parkeergarages stonden bomvol, nauwelijks fietsers, slecht openbaar vervoer. Uiteindelijk stonden we alsnog ver buiten het centrum en moesten we, lopend langs drukke wegen, naar het hart van de stad. In Utrecht wordt ons weleens verweten dat we de stad ontoegankelijk maken door die voor auto’s af te sluiten, maar hier werd nog maar eens duidelijk: het is precies andersom. Door ruimte te geven aan fietsers en voetgangers, maken we de stad een stuk toegankelijker én aangenamer.

Hondenspeelplaatsen in Oviedo

Tot slot bezochten we Oviedo. Daar zag ik midden in een park een ‘hondenspeelplaats’. Eigenlijk niet veel anders dan onze hondenuitlaatplekken, maar met één verschil: er stond een hek omheen en er stonden bankjes voor de baasjes. Honden konden daar loslopen en met elkaar spelen. Er waren duidelijke spelregels: baasjes moesten in de buurt blijven en hondenpoep moest worden opgeruimd.

Volgeparkeerde pleinen in Doornik

Op de terugweg reden we door Doornik. Oké, ook in Utrecht is er nog werk te doen om auto’s van de grachten te krijgen, maar ze staan in ieder geval niet meer op de Neude of het Janskerkhof. In Doornik kwamen we op een prachtig plein met pareltjes van huizen, maar het plein werd volledig ontsierd door al het blik dat er stond. Ik zou het stadsbestuur van Doornik wel willen uitnodigen voor wat inspiratie uit Utrecht. Dan kunnen de ambtsgenoten uit Santander meteen aansluiten!

Spaanse inspiratie in de strijd tegen femicide

Tot slot: ik schrijf deze column op de dag dat ik in Utrecht meeliep met de indrukwekkende mars tegen femicide. In Spanje is er al wetgeving die veel verder gaat dan wat we hier in Nederland hebben. Laten we daar een voorbeeld aan nemen. 

Het was mooi om deze zomer te zien hoeveel inspiratie we uit andere steden kunnen halen en tegelijk hoe ver we in Utrecht soms al zijn. Ik heb in ieder geval genoeg inspiratie om weer met veel plezier aan de slag te gaan voor een nog mooier Utrecht!