In de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is een grote bezuinigingsactie gaande. Op 8 januari 2009 zal wethouder van Eijk de gemeenteraad van Utrecht informeren over de veranderingen en de lokale gevolgen. GroenLinks roept mensen op uit te leggen wat dit voor hun leven kan betekenen.

De verwachting is dat behoorlijk wat de mensen die nu nog voor begeleiding in aanmerking komen, er straks geen recht meer op hebben. De rijksoverheid heeft hierbij een hoog tempo. Begin november 2008 ging de Tweede Kamer akkoord met de plannen van de staatssecretaris en is er besloten dat de veranderingen per 1 januari 2009 in gaan. Zowel het Centrum Indicatiestelling Zorg AWBZ (CIZ) als de gemeenten moeten snel aan de slag. Er komen nieuwe beleidsregels en de gemeente dient hun beleid en/of verordening vermoedelijk aan te passen.

AWBZwartboek
GroenLinks roept mensen op om hun problemen met de bezuinigingen op de AWBZ te melden. GroenLinks wil zo gevolgen hiervan in kaart brengen. Het AWBZwartboek is te vinden op http://groenlinks.nl/awbzwartboek

Wat verandert er?
Met ingang van 1 januari 2009 worden de AWBZ functies ‘ondersteunende begeleiding en activerende begeleiding’ omgevormd tot een nieuwe functie ‘begeleiding’ en een gedeelte zal overgaan naar de  functie ‘behandeling’. 
Een deel van de zorg die nu onder de functie activerende begeleiding valt, komt met ingang van 1 januari 2009 onder de functie behandeling te vallen. De rest van de activerende begeleiding zal onder de nieuwe functie begeleiding komen te vallen, samen met wat nu ondersteunende begeleiding is.
Een beroep op de nieuwe functie begeleiding wordt beperkt. Alleen mensen met matige of ernstige beperkingen krijgen nog begeleiding vanuit de AWBZ. Het CIZ gaat via een nieuwe manier van indiceren, bekijken of iemand nog voor AWBZ zorg in aanmerking komt.

Het CIZ en BJZ gaan vanaf 1 januari 2009 alle bestaande indicaties en nieuwe aanvragen voor AWBZ-begeleiding op een nieuwe manier beoordelen. Dit betekent dat er in 2009 misschien al iets verandert in de huidige begeleiding van mensen.  Wie een doorlopende indicatie heeft, krijgt daar eventueel pas vanaf 1 januari 2010 mee te maken. Deze nieuwe beoordelingsmethode moet ervoor zorgen dat alleen mensen met matige of ernstige beperkingen nog een indicatie voor AWBZ-begeleiding krijgen.
Het gaat bij die nieuwe beoordeling om de ernst van de beperkingen op vijf onderdelen:

  • sociale redzaamheid (de regie over het eigen leven)
  • bewegen en verplaatsen (het zelfstandig voortbewegen)
  • probleemgedrag (agressief of dwangmatig)
  • psychisch functioneren (denken, concentreren en waarnemen)
  • geheugen- en oriëntatiestoornissen (geheugen en bewustzijn).

De volgende onderdelen heeft het ministerie uit de AWBZ geschrapt en vallen niet meer onder de functie begeleiding:

  • persoonlijke verzorging en het sociale leven. Denk hierbij aan het stimuleren van mensen bij het wassen en aankleden. Dit geldt niet voor het wassen en aankleden zelf, bij mensen die dat om (fysieke) redenen niet kunnen. Bij matige en ernstige beperkingen blijft de AWBZ functie begeleiding mogelijk, als deze op zelfredzaamheid is gericht.
  • huishoudelijk leven. Het gaat hier bijvoorbeeld om het verzorgen van maaltijden, kleding en/of (het stimuleren tot het verrichten van) lichte schoonmaakwerkzaamheden.
  • maatschappelijk leven. Het aangaan en onderhouden van sociale contacten, bijvoorbeeld door activiteiten in het buurthuis.
  • psychisch welbevinden. Bij matige en ernstige beperkingen blijft de AWBZ functie begeleiding mogelijk, als deze op zelfredzaamheid is gericht.

Bij deze onderdelen kunnen mensen niet langer meer bij de AWBZ terecht en moet een andere oplossing gezocht worden. Bijvoorbeeld hulp bij een vriend of familielid. Verder kan het zijn dat mensen een beroep gaan doen op de gemeente Utrecht om de begeleiding te regelen. Op grond van de compensatieplicht in de Wmo, geldt dit in ieder geval voor de onderdelen huishoudelijk en maatschappelijk leven.  

Raadsinformatieavond
Tijdens de raadsinformatieavond op 8 januari tussen 21.30 en 22.30 uur worden de raadsleden geïnformeerd over de gevolgen van de wijzigingen in de AWBZ voor de gemeente. U kunt bij deze bijeenkomst aanwezig zijn als toehoorder. Wij horen graag ook van u wat de wijzigingen voor u kunnen betekenen. Buiten de presentatie om zal er voldoende gelegenheid zijn om ons aan te spreken.