De panelleden waren:

  • Dina Zbeidy, sociaal wetenschapper aan de Hogeschool Leiden en betrokken bij NGO’s in Palestina;
  • Yuval Gal, lid van BIJ1 en actief binnen Erev Rav, een antizionistisch Joods collectief in Nederland;
  • Gerard Jonkman, directeur van mensenrechtenorganisatie The Rights Forum en eerder betrokken bij verschillende humanitaire organisaties in het Midden-Oosten.

Het gesprek werd gevoerd aan de hand van de officiële standpunten van GroenLinks-PvdA over Israël-Palestina (https://groenlinkspvda.nl/standpunten/israel-palestina/). Sommige standpunten – zoals het beëindigen van de Israëlische bezettings- en apartheidspolitiek – konden op bijval rekenen. Maar de panelleden vonden dat GroenLinks-PvdA op veel punten nog te voorzichtig is.

Zo stelde Jonkman dat de partij verder moet gaan dan een boycot van producten uit bezette gebieden, en alle economische en academische samenwerking met Israël moet stopzetten. Gal benadrukte dat zelfs als GroenLinks-PvdA boycotstandpunten inneemt die in het huidige politieke klimaat niet haalbaar zijn, dit alsnog internationaal – ook in Israël – wordt opgemerkt en bijdraagt aan druk om mensenrechten te respecteren.

Ook de focus van GroenLinks-PvdA op een tweestatenoplossing werd bekritiseerd. Volgens Zbeidy garandeert een tweestatenmodel niet de rechten van minderheden of de terugkeer van vluchtelingen. Belangrijker nog, stelde zij, is dat het aan de Palestijnen zelf is om te bepalen hoe hun politieke toekomst eruit moet zien – en niet aan GroenLinks-PvdA. Vanuit het publiek werd betwijfeld of een eenstaatoplossing realistisch is, gezien het trauma en de onderlinge vijandschap tussen Palestijnen en Israëliërs. Maar Zbeidy wees op historische voorbeelden van verzoening, mits de structurele ongelijkheid wordt opgeheven en er rekenschap wordt afgelegd. Gal voegde toe dat Israël, gezien zijn handelen, het morele recht mist om uit angst voor wraak een eenstaatoplossing tegen te houden.

De discussie ging niet alleen over concrete standpunten, maar ook over framing en praktijk. Zbeidy benadrukte dat je niet naar een oplossing kunt zoeken zonder de koloniale geschiedenis van Israël te benoemen. Jonkman stelde dat het er vooral om gaat hoe steun aan Palestijnen concreet vorm krijgt in beleid. Volgens hem heeft met name de PvdA – ondanks haar standpunten – bij eerdere kabinetsdeelname weinig bijgedragen aan daadwerkelijke actie.

De panelleden waren het over één ding eens: politici moeten meer moed tonen en zich niet laten leiden door angst voor politieke gevolgen of voor het ten onrechte als antisemitisch worden weggezet. In een context waarin Palestijnse slachtoffers structureel minder aandacht krijgen dan Israëlische, en Israël nog steeds anders wordt behandeld dan andere landen die bezettingen en mensenrechtenschendingen uitvoeren, heeft GroenLinks-PvdA als grootste oppositiepartij de verantwoordelijkheid om deze disbalans actief tegen te gaan.

Wil je meer lezen over de Palestijnse kwestie? Hier een aantal boekentips:

  • De honderdjarige oorlog tegen Palestina – Rashid Khalidi
  • Towers of Ivory and Steel: How Israeli Universities Deny Palestinian Freedom – Maya Wind
  • Kwart over Gaza – Anja Meulenbelt

Geen tijd om te lezen? Bezoek dan de website van The Rights Forum: https://rightsforum.org