GroenLinks raadslid Steven de Vries heeft begin juli vragen gesteld over de waterkwaliteit in Utrecht. Hij wilde van het college weten hoe het met het onderhoud van de Utrechtse watergang in het Merwedekanaal is gesteld. Doordat er al jarenlang niet gebaggerd is, raken bij golfslag vanuit het Amsterdam Rijnkanaal woonboten en arken regelmatig de grond met beschadigingen tot gevolg.
Lees hieronder de vragen van GroenLinks raadslid Steven de Vries.
1. Deelt het College de zorgen van GroenLinks over het onderhoud aan de kunstwerken en de watergang? Zo neen, waarom niet?
Over het beheer en onderhoud van kunstwerken waarvoor een andere overheidsorganisatie verantwoordelijk is zijn wij terughoudend in het openbaar uiten van een opinie.
2. Wat is uw oordeel over de ecologische waterkwaliteit?
Het beheer van de waterkwaliteit van het Merwedekanaal valt onder resp. Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) (tussen de sluizen) en Rijkswaterstaat (RWS) (buiten de sluizen). De waterkwaliteitsbeheerders geven op grond van hun metingen aan dat de chemische waterkwaliteit van het Merwedekanaal redelijk goed is te noemen maar dat de ecologische waterkwaliteit matig is. Het laatste wordt mede veroorzaakt door inrichting en gebruik van het kanaal voor scheepvaart waardoor er geen oevers zijn en weinig vegetatie in het kanaal voorkomt. Wel voldoet de waterkwaliteit aan de norm (nl. de Europese Kaderrichtlijn Water).
3. Klopt het bericht dat de maatregelen: aanleg natuurvriendelijke oevers, invoeren omgekeerd traditioneel peilbeheer, de ontwikkeling van paaiplaatsen, het aanbrengen vooroeververdediging, het baggeren of verdiepen, het voorkomen van bladval en het uitvoeren van actief vegetatie- en waterkwaliteitsbeheer op de planning staan? Zo ja, voor wanneer is de uitvoering gepland?
Dit bericht is ons m.b.t. het Merwedekanaal niet bekend; het is mogelijk dat deze onderwerpen in de gezamenlijk met RWS en HDSR op te stellen toekomstige wijkwaterplannen wel aan de orde komen. Overigens is de damwand eigendom van Rijkswaterstaat en ook het baggeren valt onder deze organisatie.
4. Klopt het bericht dat Rijkswaterstaat, de beheerder van de watergang, geen onderhoud meer pleegt omdat hier hun prioriteit niet ligt? Zo neen, wat is de reden?
RWS geeft aan dat middels een landelijke prioritering beheerbudgetten worden toegekend. Deze toedeling is mede afhankelijk van de categorie vaarweg. Een hoofdvaarweg als het Amsterdam-Rijnkanaal krijgt qua beheer- en onderhoudsbudget prioriteit. De overige vaarwegen als het Merwedekanaal worden periodiek gecontroleerd. Mocht hiertoe aanleiding zijn dan worden de noodzakeijke maatregelen getroffen, aldus RWS.
5. Welke inspanningen heeft u de afgelopen jaren geleverd om Rijkswaterstaat aan te zetten haar verplichtingen na te komen?
Tot 2008 is met RWS overlegd over de overdracht van secundaire watergangen aan de gemeente Utrecht (zgn."Brokx-Nat"). Wegens gebrek aan financiële middelen en het stellen van andere prioriteiten door RWS bleek dit overleg niet langer perspectiefvol.
In de reguliere inspecties vanuit onze verantwoordelijkheid als wegbeheerder van de bruggen in gemeenteeigendom, worden ook de bruggen in eigendom van RWS geïnspecteerd, van de resultaten hiervan wordt melding gedaan aan RWS.
Op grond hiervan is een tijdelijke brug over de bestaande brug aan de Kanaalweg gelegd om de belasting van de constructie op te vangen.
6. Klopt het dat er al enkele malen afmeerpalen zijn afgebroken?
Het is ons bekend uit een opnamerapport naar aanleiding van een bewonersmelding dat de staat van onderhoud van de afmeerpalen van RWS niet optimaal is, niet bekend is of er ook afmeerpalen zijn afgebroken.
7. Bent u er mee bekend dat, doordat er al jarenlang niet gebaggerd is, bij golfslag vanuit het Amsterdam Rijnkanaal de woonboten en arken regelmatig de grond raken met beschadigingen tot gevolg?
Het is ons bekend dat er langere tijd niet is gebaggerd, het is ons echter niet bekend of en in hoeverre er hierdoor beschadigingen aan woonboten zijn opgetreden. RWS geeft in haar reactie op uw vragen aan dat het aanbrengen van afmeervoorzieningen en het baggeren onder de woonboten valt onder de eigen verantwoordelijkheid van de eigenaren/bewoners van de woonboten.Volgens RWS is dit zo vastgelegd in de ligplaatsvergunningen die zijn verleend voor het afmeren van de woonboten.
8. Is er de afgelopen jaren onderhoud gepleegd aan de kunstwerken (waaronder de bruggen, de sluizen en afmeerpalen) en kaden?
Voor zover het eigendommen van de gemeente Utrecht betreft is de afgelopen jaren aan deze zaken onderhoud gepleegd, onder meer is de Spinozabrug opgeknapt, is schilderwerk aan de Balijebrug uitgevoerd en is in 2012 de aanpak gepland van de bewegende onderdelen van de Socratesbrug.
RWS heeft kenbaar gemaakt in 2012 te starten met werkzaamheden aan de Muntsluis, Zuidersluis, Noordersluis, Kanaalweg, sluis tussen Merwedekanaal en Leidsche Rijn en de sluis bij de Vleutense Wetering.
9. Wat is uw oordeel, gezien het voorgaande, over de veiligheid voor zowel bewoners als andere gebruikers van het kanaal en haar kunstwerken?
Wij willen enige terughoudenheid betrachten in het publiekelijk oordelen over het beheer en onderhoud van kunstwerken door een andere overheid..